Sahara – nơi chứa khoáng sản lớn nhất ở Châu Phi

Sahara là sa mạc có diện tích lớn nhất thế giới (90 triệu km2) gần xấp xỉ 10% diện tích của châu Phi. Trải dài trên một vùng đất rộng lớn ở Bắc Phi, có tuổi thọ lên tới 2,5 triệu năm tuổi, Sahara ngày nay đã trở thành 1 trong những điểm dừng c hân lí tưởng trong tour Ai Cập.  

 Theo thói quen, người ta hay gọi đây là sa mạc, nhưng phải nên gọi là hoang mạc mới chính xác vì Sahara không chỉ là một sa mạc điển hình với nhiều đồi cát lớn mà còn có một diện tích lớn nham thạch lộ thiên, và còn có nham thạch vụn do thế mà tạo nên một (hoang mạc đá) cùng với các bãi đá cuội và sỏi (sa mạc). Sa mạc Sahara nằm gần đường bắc hồi quy, cách đường xích đạo của trái đất ở 23°27' phía bắc và 23°17' phía nam, trải dài từ 800-1200 dặm theo hướng Bắc Nam và 3000 dặm hướng Đông Tây. Ở phía Tây, sa mạc tiếp giáp với Đại Tây Dương, phía Đông giáp với biển Đỏ, về phía Bắc là rặng núi Atlas và biển Địa Trung Hải. 

Nơi đây có diện tích tương đương với Hoa Kỳ nhưng chỉ có 2,5 triệu người sinh sống. Họ chủ yếu tập trung ở Ai Cập, Mauritania, Morocco và Algeria. Thành phố lớn nhất là Cairo - thủ đô của Ai Cập nằm ở thung lũng sông Nile. Cùng với vẻ đẹp của dòng sông hiền hao bao quanh, Cairo từ lâu đã trở thành điểm hút khách du lịch đến với tour Ai Cập. 

Vùng có địa hình cao nhất là 3415m, thấp nhất là 133m dưới mực nước biển. 25% diện tích sa mạc bị bao phủ bởi cát và các cồn cát. Bề mặt sa mạc xuất hiện nhiều dạng địa hình khác nhau như cao nguyên đá tảng, những vùng đồng bằng rộng lớn bao phủ bởi sỏi, thung lũng khô cằn và cả những vùng đất mặn. Núi lớn ở quanh đây có thể bao gồm Ahaggar, Tassili N’ Ajjer, Tibesti.... Các nhà khoa học đã mất rất nhiều năm để lý giải sự hình thành và hình dáng của đồ núi nơi này.

Sa mạc này là một trong những nơi có khí hậu nóng nhất thế giới, với nhiệt độ trung bình hằng năm luôn ở mức trên 30°C. Những tháng nóng nhất, nhiệt độ có thể lên tới 50°C, tuy vậy mùa đông ở Sahara lại vô cùng lạnh giá. Nhiệt độ trong một ngày có thể thay đổi trong khoảng -0.5°C cho đến 37.5°C . Đây cũng là một vùng có gió thổi rất lớn, luôn có nhiều cơn bão cát càng tăng thêm tính chất khắc nghiệt.

Lượng mưa trung bình ở Sahara vào khoảng 25mm, ở các vùng phía Đông là dưới 5mm. Những cơn mưa xuất hiện rất thất thường, có những khu vực có mưa thường xuyên, thậm chí còn xuất hiện cả bão lốc.

Tuy nhiệt độ vô cùng khắc nghiệt, phía dưới sa mạc lại có những nguồn nước ngầm, dẫn đến sự hình thành các ốc đảo xanh “Ốc đảo Siwa của Ai Cập, ốc đảo Ainsalah Jogurte của Algeria”. Trong ốc đảo, suối nước chảy róc rách, những hàng cây chà là cao vút, vừa ngăn chặn sự xâm nhập của cát, vừa cung cấp nguồn thực phẩm chủ yếu cho cư dân.

Ốc đảo đóng vai trò trung tâm của các hoạt động kinh tế trong sa mạc. Những người định cư tại ốc đảo làm nghề nông được gọi là “cư dân chà là”. Riêng các dân tộc du mục như người Ảrập, người Berber ở phía bắc Sahara phải sống trong lều bạt hoặc tìm những nơi có cỏ, có nước nên được gọi là "cư dân lạc đà".

Trong sa mạc Sahara vẫn còn bóng dáng nhiều người lái buôn cùng với đàn lạc đà nối đuôi nhau, ngày ngày đi ngang qua bãi cát dài nơi đây. So sánh với lạc đà hai bướu ở sa mạc Gobi, Mông Cổ, lạc đà một bướu ở sa mạc Sahara có thể chịu đói khát, là trợ thủ đắc lực của cư dân trong sa mạc nên được mệnh danh là con thuyền trong sa mạc. Nếu bạn tham gia các tour du lịch Ma Rốc, tour Ai Cập thì việc cỡi lạc đà trên sa mạc là một hoạt động không thể bỏ qua.

Thực vật ở đây rất nghèo nàn, ước tính chỉ có khoảng 500 loài cỏ cây sinh tồn được ở vùng này. Đó là những loài cây sinh trưởng nhanh và có khả năng chịu hạn tốt như xương rồng, cỏ giấy... Một vài loài còn có thể mọc mầm chỉ sau 10 phút và ra rễ sau 10 giờ đồng hồ. Ở khu vực tiếp giáp với Địa Trung Hải, oliu là loài cây phổ biến.

Trái ngược với thảm thực vật ít ỏi, động vật tại Sahara phong phú hơn mọi người từng nghĩ rất nhiều. Có khoảng 70 loài động vật có vú sinh sống tại đây, 20 loài trong số chúng là những loài có kích thước lớn. Ngoài ra còn có 90 loài chim và khoảng 100 loài bò sát.

Sahara còn là một trong những nơi tập trung nhiều tài nguyên khoáng sản nhiều nhất châu Phi, trong đó quan trọng nhất phải kể đến dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên. Ngoài ra còn có các khoáng sản khác (uranium, sắt, mangan, đồng). Các kho tàng quý giá phong phú này đã thúc đẩy nền kinh tế của các nước láng giềng xung quanh sa mạc phát triển như (Lybia, Algeria), đã trở thành những quốc gia dầu lửa và khí đốt chủ yếu của thế giới. Nigeria là nước sản xuất uranium nổi tiếng thế giới. 

Chính bởi hiện trạng bị khai thác như hiện nay, sa mạc hiện đang đối diện với nguy cơ xói mòn tài nguyên khoáng sản, đồng thời, dân số tăng nhanh, mở rộng phạm vi sinh sống trên Sahara gây ra nhiều vấn đề môi trường và xã hội đòi hỏi sự giải quyết cấp thiết của các quốc gia có vùng lãnh thổ thuộc khu vực này. 

Những cồn cát vàng óng ánh trải dài như bất tật, đôi chỗ xuất hiện những tảng đá đen với hình thù lạ mắt, một bóng người lẻ loi hay đoàn lạc đà chậm rãi bước từng bước.... Sa mạc Sahara hiện lên vừa mang vẻ đẹp huyền bí, vừa quyến rũ. Đừng bỏ lỡ cơ hội đến với tour Ai Cập và chiêm ngưỡng sa mạc kỳ vĩ này, đem đến cho bản thân những trải nghiệm tuyệt vời.

Migola Travel Sưu Tầm & Tổng Hợp