Ả Rập Saudi và câu chuyện xử lý nguồn nước giữa sa mạc

Đối với tất cả mọi người Ả Rập Saudi được biết đến là quốc gia giàu có về dầu mỏ và là rốn dầu của thê giới. Điều này đã mang lại sự giàu có và thịnh vượng cho nơi đây. Tuy nhiên còn có một nguồn tài nguyên quý giá khác ở bên dưới lớp cát của sa mạc đó là những mạch nước ngầm. Đây sẽ là một trong những điều thú vị bạn sẽ biết về Ả Rập khi du lịch Trung Đông.

Nguồn nước tại Ả Rập

Chỉ có 18 quốc gia trên trái đất này không có con sông nào và Ả Rập Saudi là một trong những quốc gia đó, hoặc là những quốc gia nằm trên cao nơi bắt nguồn bởi những con sông nhưng ở đây mang đặc trưng của sa mạc Ả Rập.

Theo định nghĩa tiếng Ả Rập, sông có nghĩa là “WADI”. Ở Ả Rập cũng có nhưng là những lòng sông khô cạn, một trong số chúng vẫn là dòng sông chảy theo mùa, dãy núi Asir cao dần từ Tây sang Đông, vào mùa gió mùa Tây Nam có một lượng mưa rất nhỏ ở khu vực này tuy nhiên với vùng đất khô cằn này thì không không nước nào có thể giữ được trên mặt đất, một là nếu nước nhiều quá chảy không kịp thì chảy hết tạo thành lũ quét, hai là nếu nước mua ít quá thì chỉ đủ thấm xuống vùng đất kho cằn háu nước một cách thèm thuồng.

Những dự án về nguồn nước

Đó cũng là một thách thức to lớn với nông nghiệp của đất nước này, để tránh việc phụ thuộc hoàn toàn vào nhập khẩu, để phục vụ hiệu quả hơn nước cung cấp cho nông nghiệp và phục vụ cho sinh hoạt, hàng loạt con đập được xây dựng lên, trong đó có những con đập rất lớn như đập Kinh Fahad… ở phía Tây Nam còn phần còn lại của đất nước mưa con hiếm và rất ít vì vậy không đủ lượng nước để duy trì chăn nuôi và nông nghiệp có lãi.

Từ những năm 1970 đã có hàng loạt dự án tưới tiêu, thăm dò lượng nước dành cho nông nghiệp được nghiên cứu đầu tư một cách rất bài bản, và khi nhìn từ trên cao một số vùng của Ả Rập xuất hiện rất nhiều vòng tròn đồng tâm, nước được bơm lên và tưới tiêu ngay vùng vòng tròn trung tâm.

Đó là những tầng nước bị vùi lấp từ kỷ băng hà những nguồn nước đã bị vùi lấp một cách đột ngột từ hàng ngàn năm trước, với sự giúp sức của nguồn nước này những vùng đất trước kia chỉ là sa mạc nắng cháy giờ đã có thể dùng để trồng trọt, tuy nhiên điều đó không hẳn đơn giản như vậy, đó là vì nguồn nước ngầm không thể tái tạo được vì không có mưa, đất nước này đang bị suy giảm nhanh chóng trong những tầng chứa nước ngầm và ngành nông nghiệp đang dần dần tan rã vì thiếu nước.

Năm 2008 họ đã điều chỉnh hướng đi. Họ từ bỏ ý định biến đất nước thành vùng đất màu mỡ dành cho nông nghiệp, bản đồ sản lượng nông nghiệp cho thấy sự xuống dốc không phanh của ngành này làm cho biểu đồ nhập khẩu tăng đột biến, vậy làm thế nào để duy trì lương thực cho quốc gia không có mưa này, họ có sáng kiến đàu tư nông nghiệp ra nươc ngoài, ví dụ như thuê đất hoặc mua ở nước khác, thuê nhân công sản xuất rồi xuất khẩu ngược lại nước mình, các công ty lương thực đã mua đất nông nghiệp ở Argentina, Arizona và Califonia của nước Mỹ để làm điều này, họ chủ yếu trồng cỏ khô, sau đó nhập khẩu ngược lại Ả Rập để làm thức ăn cho Bò, còn ở Châu Phi họ đang thuê đất ở Sudan, Zambia và Ethiopia.

Đó là phần thực phẩm vậy còn nguồn nước cho người dân ở sở tạo, chính quyền đã đầu tư vào nguồn cung nước vô tận đó chính là nhà máy xử lý nước biển thành nước ngọt và biến nó trở thành những nhà máy xử lý nước biển lớn nhất thế giới, ví dụ như Media dùng nước đã được xử lý ở nhà máy Yunbai bên bờ biển Đỏ, còn thủ đô Jiyah thì dùng nước ở nhà máy Jubail trong vịnh Ba Tư cách đó khoãng 500km, nước sạch sau khi xử lý sẽ được bơm đi trong những đường ống khổng lồ, tính đến năm 2018 nhà máy này đã sản xuất được 1,4 triệu mét khối nước mỗi ngày, nhà nước sẽ mua lại nước và bán lại cho người dân với giá rẽ đáng kể, tuy nhiên nhà nước áp đặt những loại thuế khắt khe với những trường hợp dùng lượng nước quá nhiều so với quy định để tạo động lực cho tiết kiệm nước.

Cách khử mặn nước biển phổ biến là đun nước biển trong một bình chứa cho bốc hoi rồi tích tự lại hơi nước ngọt, hiện nay 60% nước uống quốc gia này là nước khử mặn, tuy nhiên phương pháp này tồn tại một tai hại nghiêm trọng đó là lượng nước muối nặng khi bốc hơi thải ngược ra ngoài biển làm tổn hại môi trường biển nghiêm trọng, và tiêu tốn một lượng cực kỳ lớn nguồn tài nguyên chất đốt vì vậy các nhà khoa học thấy đây không phải là cách giải quyết và là tương lai của đất nước này ngoài ra vậy Ả Rập đang đầu tư rất mạnh mẽ vào điện năng lượng mặt trời nhằm cung cấp một lượng lớn nguồn điện cho tương lại nếu nước này cạn kiệt nguồn dầu mỏ.

Sa mạc “nở hoa”

Trong những năm cuối thập niên 2000 trong khu vực nổi lên một đất nước nhỏ bé nhưng với ý chí kiên định và trí thông minh tuyệt đỉnh đã làm thay đổi cách suy nghĩ của những người du mục, đó là đất nước Israel. Họ đã biến sa mạc nở hoa, biến nước mặn thành nước ngọt, biến nước thải thành nước uống được, đó là một câu chuyện dài tuy nhiên ít ai biết rằng hiện tại trong khu vực, hầu hết các công nghệ về nông nghiệp và xử lý nước đều là của họ. Người Palestine uống nước hàng ngày đều do Israel cung cấp. Jordan cũng tương tự. Năm 2008 Jordan bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Israel, tới lượt Saudi Arabia vào 2010. Tất cả là vấn đề liên quan đến nước.

Migola Travel Sưu Tầm và Tổng Hợp